Η Εθνική Συνεννόηση στα πλαίσια ενός ξεκάθαρου Εθνικού Οράματος είναι η προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των παθογενειών της χώρας

Η ανάγκη εθνικής συνεννόησης συνήθως αναδεικνύεται σε περιόδους κρίσης και αποσκοπεί στο να συσπειρώσει τις δυνάμεις του έθνους ώστε να αντιμετωπιστούν απειλές και κίνδυνοι. Όπως και σήμερα. Ωστόσο, η ιδιομορφία του λαού μας, το ιστορικό και ηθικό εκτόπισμα της Ρωμιοσύνης, προσφέρουν τη βάση για μια βαθύτερη προσέγγιση που θα προτάσσει τις ευθύνες του Ελληνισμού απέναντι σε ευρύτερες απειλές και κινδύνους που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα στο σύνολό της. “Πρέπει να κατανοήσουμε οι Έλληνες ότι η μοίρα μας είναι να είμαστε πάντοτε σύγχρονοι και πάντοτε υπόλογοι για τον κόσμο - την οικουμένη - που δημιουργήσαμε στο πέρασμά μας, πάνω στη γη από τότε που συγκροτηθήκαμε ως συνειδητή πολιτισμική - παιδευτική – οντότητα. Η μοναδικότητα αυτού που πολιτισμικά εκπροσωπούμε οι Έλληνες ανάγεται και στον ιδιόμορφο και αέναα σύγχρονο χαρακτήρα του σε βαθμό που μπορεί να αποτολμηθεί η διαπίστωση ότι η μόνη ιδεολογία που επέζησε και επιζεί στο πέρασμα των χιλιετιών είναι η ιδεολογία του Ελληνισμού.”¹

Για να κατανοήσουμε, λοιπόν, τη θεμελιώδη σημασία της Εθνικής Συνεννόησης απαιτείται να αναλογιστούμε όλες και όλοι την ιδιαίτερη θέση της χώρας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και να συνδιαμορφώσουμε ένα Εθνικό Όραμα που θα μας επιτρέψει να κατανοήσουμε την αποστολή του ελληνισμού στο σύγχρονο κόσμο. Συνακόλουθα, να κατανοήσουμε την ειδικότερη αποστολή του Ελληνικού Κράτους ή, για να είμαστε ακριβέστεροι, την ειδικότερη αποστολή των δύο Ελληνικών Κρατών, Ελλαδικού και Κυπριακού λαμβάνοντας υπόψη και την ύπαρξη του Απόδημου Ελληνισμού ως μια σημαντικής παραμέτρου που αφορά τις ευκαιρίες που έχει ο Ελληνισμός στο σύγχρονο κόσμο για να συμβάλει καθοριστικά σε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε Οικουμενική Συνεννόηση.

Ας συλλογιστούμε με τόλμη για το Έθνος μας και τις ευθύνες του. Καθώς και τις ευθύνες της διεθνούς κοινότητας και ιδιαίτερα του λεγόμενου “Δυτικού Κόσμου” απέναντι στην Ελλάδα! Ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας είχε οραματιστεί ένα Ελληνικό Κράτος ως εξής: “Εξ όσων μου λέγουν περί των σκοπών τους οποίους επιδιώκει ο κόμης Καποδίστριας δια της εν λόγω προσπάθειας η βάσις επί της οποίας θέλει να στηρίξει εκ νέου την ευτυχία και την δόξαν των συμπατριωτών του είναι η απόλυτος πολιτική αυτονομία της Ελλάδας. Η Ελλάς πρέπει κατά τον Καποδίστρια να κηρυχθεί ομόφωνος υφ΄όλων των Δυνάμεων χώρα αφιερωμένη αποκλειστικώς και μόνον εις τα επιστήμας και την διαφώτισιν του ανθρωπίνου γένους, το έδαφός της να κηρυχθή εκ των έξω απρόσβλητον, εσωτερικώς δε να κρατηθεί μακράν πάσης ξένης αναμίξεως. Κείμενη μεταξύ Ασίας και Ευρώπης ευκόλως θα κατανοή η Ελλάς το νόημα της μυστικοπαθούς ζωής της Ανατολής, ενώ από την άλλην πλευρά θα δέχεται το εκλεπτυσμένον πνεύμα των Ευρωπαίων δημιουργούσα κατ΄αυτόν τον τρόπον μια δι΄ολόκληρον την ανθρωπότητα σωτήριον ισορροπίαν”²

Ας σημειωθεί στο σημείο αυτό η καίρια συμβολή του Καποδίστρια στην ίδρυση της Ελβετίας μετά τους ναπολεόντειους πολέμους και την καθιέρωση της “ελβετικής ουδετερότητας” που αποτελεί έκτοτε το βασικό χαρακτηριστικό της και τον θεμελιακό παράγοντα της ύπαρξης και διεθνούς θέσης της.

Ιδιαίτερα πρέπει να μας απασχολήσει, επίσης, ο ρόλος της χώρας μας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία, ας το υπενθυμίσουμε, θεμελιώθηκε στις τραγικές εμπειρίες δύο Παγκόσμιων Πολέμων, αποτέλεσμα των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. “Κάποια στιγμή, όταν η Ευρώπη κατορθώσει να βρει τον εαυτό της, θα διαπιστώσει πως πρέπει να ντυθεί κατάσαρκα την Ελλάδα. Η Ελλάδα, ως έννοια πνευματική, θα προσδώσει στην Ευρώπη την αληθινή της φύση. Αυτό δεν είναι ουτοπία. Όλοι οι λαοί της Ευρώπης έχουν κάτι να δώσουν και κάτι να πάρουν. Εκείνο που θα πάρουν από εμάς είναι η Ποίηση —όχι ακριβώς με τη μορφή που κληροδότησαν οι μεγάλοι ποιητές μας. Μιλώ για την Ποίηση ως Ζωή, ως θεία ενέργεια πάνω στους ανθρώπους, καθώς ιλαρώνει το θηρίο μέσα τους κι ευγενίζει κάθε τους σκέψη και πράξη. Αυτής της ποίησης θεματοφύλακας είναι η ελληνικότητα —όποιας μορφής ή όποιας φυλής— η ελληνικότητα ως ιδέα, πέρα ακόμη κι από την ίδια την Ελλάδα.”³

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω παρατηρήσεων, θεωρούμε ότι η ειλικρινής επιδίωξη της Εθνικής Συνεννόησης αποτελεί καθήκον όλων μας. Και δεν αφορά μόνο τους πολιτικούς φορείς του τόπου. Αφορά συνολικά τον Ελληνισμό: Ελλαδικό, Κυπριακό και Απόδημο, ώστε να αναδειχθούν και να αξιοποιηθούν δημιουργικά οι αστείρευτες δυνάμεις του έθνους. Η απελευθέρωση αυτών των δυνάμεων θα συμβάλει καθοριστικά στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας καθώς και στην ανάδειξη του Ελληνισμού ως ηθικής δύναμης για την αντιμετώπιση των μεγάλων γεωπολιτικών προκλήσεων στην περιοχή μας. Και το κυριότερο: Στην ανάδειξη μιας νέας Ανθρωπολογίας που θα συνενώνει και δεν θα διαιρεί την Ανθρωπότητα στα πλαίσια μιας Οικουμενικής Συνεννόησης.

Πραγματικά: Οι συγκλονιστικές τεχνολογικές εξελίξεις αναδεικνύουν την ανάγκη ειρηνικής συλλογικής διακυβέρνησης των παραγωγικών δυνάμεων που απελευθερώνει η σύγχρονη Επιστήμη. Προς το παρόν αυτό που επικρατεί διεθνώς είναι η κατάχρηση αυτών των δυνάμεων λόγω του ατομικιστικού πνεύματος που προκρίνει η κερδοσκοπία και η χρηματοπιστωτική απληστία. Με δραματικές συνέπειες για λαούς και οικοσυστήματα.

Είναι κοινή συνείδηση σε παγκόσμιο επίπεδο ότι απαιτείται το ταχύτερο δυνατόν να υπερβούμε αυτή τη δυστοπική πραγματικότητα. Η λύση δεν μπορεί να είναι η προσφυγή στο φονταμενταλισμό και την αντιμετώπιση της βίας με τη βία. Οι καταστροφικές δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για το πού οδηγεί μια τέτοια προσέγγιση. Η λύση είναι η εκ νέου ανάδειξη των ανθρωπιστικών αξιών που γεννήθηκαν στον τόπο μας. Αξίες που διαφύλαξε και επεξεργάστηκε με τρόπο μοναδικό και καθολικό η Ορθοδοξία. Αυτές τις αξίες καλούμαστε να ανακτήσουμε και να σπουδάσουμε εκ νέου ως Οικουμενικοί Έλληνες για να προσφέρουμε στην Ανθρωπότητα ως τρόπο ζωής. Και να το πράξουμε με Εθνική Ομοψυχία σε αρμονική συνεργασία με την Ορθόδοξη Εκκλησία μας αξιοποιώντας, μεταξύ των άλλων, και τον ιδιαίτερο πνευματικό ρόλο των πρεσβυγενών Πατριαρχείων των οποίων την ευθύνη έχει από αιώνες το Ελληνικό Έθνος.

Σε αυτό το πλαίσιο καλούμαστε να εργαστούμε μακριά από στείρες αντιπαραθέσεις σε καιρούς αναδιαμόρφωσης του οικουμενικού τοπίου όπου το κύριο ζητούμενο δεν είναι πλέον η επικράτηση μίας και μόνης ιδεολογίας που θα επιβληθεί δια της βίας (όπως πολλάκις επιχειρήθηκε αιματηρώς και ανεπιτυχώς) αλλά η δημιουργική σύνθεση, η συνομιλία Δύσης και Ανατολής, η “σωτήριος ισορροπία” που θα επιτρέψει στην ανθρωπότητα να διαχειριστεί αποτελεσματικά και ειρηνικά το μέλλον της.

Κλείνοντας, επιτρέψτε μια σημαντική παρατήρηση που αφορά αυτό που πολλοί συμπατριώτες μας επισημαίνουν: Ότι ενδέχεται να υπάρχουν σκοτεινοί κύκλοι που απεργάζονται τον αφανισμό του Ελληνισμού. Το φαινόμενο δεν είναι νέο. Υπήρξαν και στο παρελθόν περιπτώσεις όπου ο Ελληνισμός αντιμετωπίστηκε με φθόνο από αγνώμονες που θέλησαν να σφετεριστούν το Ελληνικό Πνεύμα και να αφανίσουν τους Έλληνες. Πάντοτε, όμως, καταφέραμε τελικά να νικήσουμε! Ας θυμηθούμε τα λόγια του μεγάλου διανοητή και φιλέλληνα Φρειδερίκου Νίτσε:

“Αποδεδειγμένα σε κάθε περίοδο της εξέλιξής του ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός προσπάθησε να απελευθερώσει τον εαυτό του από τους Έλληνες. Η προσπάθεια αυτή είναι διαποτισμένη με βαθύτατη δυσαρέσκεια, διότι ο,τιδήποτε κι αν δημιουργούσαν, φαινομενικά πρωτότυπο και άξιο θαυμασμού, έχανε χρώμα και ζωή στη σύγκρισή του με το ελληνικό μοντέλο, συρρικνωνόταν, κατέληγε να μοιάζει με φθηνό αντίγραφο, με καρικατούρα.

Έτσι ξανά και ξανά μια οργή ποτισμένη με μίσος ξεσπάει εναντίον των Ελλήνων, εναντίον αυτού του μικρού και αλαζονικού έθνους, που είχε το νεύρο να ονομάσει βαρβαρικό ό,τι δεν είχε δημιουργηθεί στο έδαφός του. Κανένας από τους επανεμφανιζόμενους εχθρούς τους δεν είχε την τύχη να ανακαλύψει το κώνειο, με το οποίο θα μπορούσαμε μια για πάντα να απαλλαγούμε απ' αυτούς. Όλα τα δηλητήρια του φθόνου, της ύβρεως, του μίσους έχουν αποδειχθεί ανεπαρκή να διαταράξουν την υπέροχη ομορφιά τους.

Έτσι, οι άνθρωποι συνεχίζουν να νιώθουν ντροπή και φόβο απέναντι στους Έλληνες. Βέβαια, πού και πού, κάποιος εμφανίζεται που αναγνωρίζει ακέραιη την αλήθεια, την αλήθεια που διδάσκει ότι οι Έλληνες είναι οι ηνίοχοι κάθε επερχόμενου πολιτισμού και σχεδόν πάντα τόσο τα άρματα όσο και τα άλογα των επερχόμενων πολιτισμών είναι πολύ χαμηλής ποιότητας σε σχέση με τους ηνίοχους, οι οποίοι τελικά αθλούνται οδηγώντας το άρμα στην άβυσσο, την οποία αυτοί ξεπερνούν με αχίλλειο άλμα».⁴

Αναφορές

1Απόσπασμα από την ομιλία του τότε Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Αντώνη Τρίτση στις 8 Ιουλίου 1987 στη συνάντηση με την Ελληνική Εκπαιδευτική Ηγεσία, διαθέσιμη ηλεκτρονικά από τη διεύθυνση: http://palio.antibaro.gr/dialogos/tritshs_paideia.htm)

2Στο βιβλίο “1821 Η Παλιγεννεσία”, Γιώργος Καραμπελιάς, Εναλλακτικές Εκδόσεις, όπως αναδημοσιεύεται στο άρθρο “Αποκλειστικό: Oι απόγονοι του Καποδίστρια μιλούν για τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας” του Δημοσθένη Γκαβέα, διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.huffingtonpost.gr/2017/03/25/koinonia-afieroma-project-sinedeyxi-teleutaioi-apogonoi-tou-kapodistria_n_15510362.html

3Από τη συνέντευξη του Κύπριου Ποιητή Κυριάκου Χαραλαμπίδη στον Δημήτρη Κοσμόπουλο με τίτλο “Ποίηση ως ζωή προσφέρει η Ελλάδα στην Ευρώπη, διαθέσιμη ηλεκτρονικά από τη διεύθυνση: https://goo.gl/MHL1Gw

4Από το βιβλίο του Φρειδερίκου Νίτσε “Η γέννηση της τραγωδίας ή Ελληνισμός και απαισιοδοξία”.