Στεναχωριέμαι
όταν διαβάζω εδώ κι εκεί σχόλια καλών φίλων για τα "λάθη του λαού" τις
αμαρτίες Μεγάλων Ελλήνων (Μακρυγιάννης, Βελουχιώτης...) χωρίς συναίσθηση
ότι αφενός "ουδείς αναμάρτητος" και αφετέρου ότι το ανάστημα ενός
Μεγάλου δεν κρίνεται από τα λάθη του αλλά από την ικανότητά του να τα
ξεπερνά. Ξεχνούν αυτό που είπε ο Λαός μας εδώ στην Κρήτη:
Το μεγαλείο του λαού μας, φαίνεται, κατά τη γνώμη μου, στις ιστορικές
εκείνες στιγμές που κόντρα σε κάθε λογική και υπολογισμό, λέει το μεγάλο
ΟΧΙ και τα βάζει με κάθε λογής θηρία... Γι΄ αυτό και το ΟΧΙ της 5ης
Ιουλίου 2015 ήταν μια απόδειξη ότι και σήμερα, αυτός ο λαός, διατηρεί
ακόμη επαφή με την ψυχή του... Πιο πολύ, όμως, από τις ιστορικές αυτές
στιγμές, το μεγαλείο του λαού μας είναι (ήταν) ορατό στον τρόπο που ζει.
Στον τρόπο με τον οποίο μέχρι πρόσφατα αποτύπωνε τις μεταφυσικές του
πεποιθήσεις φιλοτεχνώντας καθημερινά χρηστικά αντικείμενα. Θυμάμαι η
μάνα μου, όταν πήγα στην πρώτη δημοτικού, μου κέντησε ένα κάλυμα για το
αναγνωστικό (δεν μας έδιναν τότε πολλά βιβλία) αντί να αγοράσει κάποιο
έτοιμο...
Έτσι έκαναν κάποτε οι Έλληνες. Έβαζαν την προσωπική καλαίσθητη μεταφυσική σφραγίδα στο καθετί. Αξιοποιώντας ό,τι έβρισκαν γύρω τους... Μετασχηματίζοντας το ευτελές σε τύπο αιωνίων αξιών! Αυτές τις αξίες καλούμαστε να ανακτήσουμε και να τις αναδείξουμε σε οδηγό της καθημερινότητάς μας. Να ανακτήσουμε την φιλοκαλία και την φιλαλληλία των πατεράδων και των μανάδων μας, των παππούδων και των γιαγιάδων μας. Και τότε, θα έρθει και η γενικότερη αλλαγή που όλοι επιδιώκουμε. Ή μάλλον, θα έχει ήδη έρθει μέχρι τότε καθώς η πορεία επαν-ελληνοποίησής μας είναι μια πορεία παράλληλη με την αναγέννηση της ίδιας της Ελλάδας.
Παρατηρώ τα τελευταία χρόνια, εδώ στην Κρήτη, μια τάση των νέων μας να επανασυνδεθούν με την παράδοσή μας. Μια τάση που έχει ως βασικό ποιοτικό της χαρακτηριστικό την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η σύγχρονη τεχνική σε όλες τις εκφάνσεις της σε συνδυασμό με μία επιθυμία ουσιαστικής συνομιλίας με άλλες παραδόσεις, ιδιαίτερα της Μεσογείου αλλά και της Μέσης Ανατολής και παραπέρα. Βλέπω διαρκώς να αυξάνουν τα εργαστήρια κατασκευής μουσικών οργάνων, να επανέρχονται στις παραδοσιακές ορχήστρες όργανα αγαπητά στους παλαιούς μας που είχαν ξεχαστεί και να ξεφεύγουμε από τη μονοκαλλιέργεια της λύρας και του λαγούτου. Βλέπω ακόμη μια τάση στους νέους να στρέφονται σε νέες μορφές καλλιέργειας της γης, να αναζητούν τοπικούς σπόρους, να ερευνούν, να παράγουν προϊόντα εκλεκτά. Βλέπω επίσης νέους να επιστρέφουν στα χωριά, να αναπαλαιώνουν με ευαισθησία πατρογονικά σπίτια, να ζουν αρμονικά με τους "ξένους" που έχουν επιλέξει την Κρήτη για τη μόνιμη διαμονή τους. Πολλοί μικροί δημιουργικοί και ελπιδοφόροι θύλακες που διαρκώς πολλαπλασιάζονται και σιγά σιγά δικτυώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας τις πρώτες νησίδες μια Ελληνικής Ευτοπίας.
Είναι, νομίζω, χρέος καθενός μας να εντοπίσει τέτοιους θυλάκες, να συμβάλει στη δημιουργία κι άλλων νησίδων προάγοντας τη διασύνδεσή τους ώστε σύντομα να μετασχηματίσουμε τη χώρα μας σε ένα συμπαγές και αρραγές δημιουργικό οικοσύστημα. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, έχει τη μεγαλύτερη σημασία και όχι να καταναλώνουμε τη ζωή μας μπροστά στο χαζοκούτι καταπίνοντας την τρομοκρατία και την ψευτιά των ΜΜΕ.
Τον αντρειωμένο μην τον κλαις, όσο κι αν αστοχήσει
μα αν αστοχήσει μια και δυο πάλι αντρειωμένος θα ΄ναι,
πάντά ν' η πόρτα του ανοιχτή κι τάβλα ντου στρωμένη
και τα΄αργυρό του το σκαμνί όμορφα στολισμένο
και καρτερεί τσι φίλους του.
μα αν αστοχήσει μια και δυο πάλι αντρειωμένος θα ΄ναι,
πάντά ν' η πόρτα του ανοιχτή κι τάβλα ντου στρωμένη
και τα΄αργυρό του το σκαμνί όμορφα στολισμένο
και καρτερεί τσι φίλους του.
Έτσι έκαναν κάποτε οι Έλληνες. Έβαζαν την προσωπική καλαίσθητη μεταφυσική σφραγίδα στο καθετί. Αξιοποιώντας ό,τι έβρισκαν γύρω τους... Μετασχηματίζοντας το ευτελές σε τύπο αιωνίων αξιών! Αυτές τις αξίες καλούμαστε να ανακτήσουμε και να τις αναδείξουμε σε οδηγό της καθημερινότητάς μας. Να ανακτήσουμε την φιλοκαλία και την φιλαλληλία των πατεράδων και των μανάδων μας, των παππούδων και των γιαγιάδων μας. Και τότε, θα έρθει και η γενικότερη αλλαγή που όλοι επιδιώκουμε. Ή μάλλον, θα έχει ήδη έρθει μέχρι τότε καθώς η πορεία επαν-ελληνοποίησής μας είναι μια πορεία παράλληλη με την αναγέννηση της ίδιας της Ελλάδας.
Παρατηρώ τα τελευταία χρόνια, εδώ στην Κρήτη, μια τάση των νέων μας να επανασυνδεθούν με την παράδοσή μας. Μια τάση που έχει ως βασικό ποιοτικό της χαρακτηριστικό την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η σύγχρονη τεχνική σε όλες τις εκφάνσεις της σε συνδυασμό με μία επιθυμία ουσιαστικής συνομιλίας με άλλες παραδόσεις, ιδιαίτερα της Μεσογείου αλλά και της Μέσης Ανατολής και παραπέρα. Βλέπω διαρκώς να αυξάνουν τα εργαστήρια κατασκευής μουσικών οργάνων, να επανέρχονται στις παραδοσιακές ορχήστρες όργανα αγαπητά στους παλαιούς μας που είχαν ξεχαστεί και να ξεφεύγουμε από τη μονοκαλλιέργεια της λύρας και του λαγούτου. Βλέπω ακόμη μια τάση στους νέους να στρέφονται σε νέες μορφές καλλιέργειας της γης, να αναζητούν τοπικούς σπόρους, να ερευνούν, να παράγουν προϊόντα εκλεκτά. Βλέπω επίσης νέους να επιστρέφουν στα χωριά, να αναπαλαιώνουν με ευαισθησία πατρογονικά σπίτια, να ζουν αρμονικά με τους "ξένους" που έχουν επιλέξει την Κρήτη για τη μόνιμη διαμονή τους. Πολλοί μικροί δημιουργικοί και ελπιδοφόροι θύλακες που διαρκώς πολλαπλασιάζονται και σιγά σιγά δικτυώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας τις πρώτες νησίδες μια Ελληνικής Ευτοπίας.
Είναι, νομίζω, χρέος καθενός μας να εντοπίσει τέτοιους θυλάκες, να συμβάλει στη δημιουργία κι άλλων νησίδων προάγοντας τη διασύνδεσή τους ώστε σύντομα να μετασχηματίσουμε τη χώρα μας σε ένα συμπαγές και αρραγές δημιουργικό οικοσύστημα. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, έχει τη μεγαλύτερη σημασία και όχι να καταναλώνουμε τη ζωή μας μπροστά στο χαζοκούτι καταπίνοντας την τρομοκρατία και την ψευτιά των ΜΜΕ.